مدل جدید جنبش نیرومند زمین برای پیش‌‌بینی بیشینه شتاب، طیف‌های شبه‌شتاب و طیف‌های جابجایی در ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد زلزله، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران

2 استاد دانشگاه صنعتی شریف

چکیده

در این مطالعه یک مدل جدید جنبش زمین برای ایران، به‌منظور پیش‌بینی بیشینه شتاب زمین، طیف‌های شبه‌شتاب در میرایی‌های 2، 5 و 10 درصد و طیف‌های جابجایی با نسبت مقاومت به وزن0/05 تا 0/3، در دوره‌های تناوبی 0/04 تا 4 ثانیه توسعه می‌یابد. پایگاه‌داده این مطالعه شامل 659 رکورد از 115 رویداد اصلی و پوسته‌ای کم‌عمق رخ‌داده در ایران از سال 1976 تا 2022 با محدوده بزرگا گشتاوری 5 تا 7/4 و فاصله رومرکزی تا 200 کیلومتر است. ضرایب اثر تصادفی در مدل رگرسیون اثر مختلط برای ثبت تغییرات منطقه‌ای میان مناطق پنجگانه فلات ایران تعریف شدند و هیچگونه تفاوت آماری در بین این مناطق تشخیص داده نشد. اثرات غیرخطی ساختگاه با استفاده از پارامتر VS30 (متوسط سرعت موج برشی در 30 متر فوقانی پروفیل خاک) در مدل توسعه‌یافته در نظر گرفته شد. توزیع باقیمانده‌های بدست‌آمده، شامل باقیمانده‌های میان‌رویدادی، ایستگاه به ایستگاه و رویداد-ایستگاه تصحیح‌شده، هیچ‌گونه سوگیری قابل‌توجهی را برای مدل توسعه‌یافته نشان نداد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A new strong ground motion model for predicting Peak Ground Acceleration (PGA), pseudo-acceleration spectra and displacement spectra in Iran

نویسندگان [English]

  • Alireza Hajipour 1
  • Hassan Moghaddam 2
1 M.Sc., Department of Civil Engineering, Sharif University of Technology, Tehran, Iran
2 Professor and corresponding author, School of Civil Engineering, Sharif University of Technology, Tehran, Iran
چکیده [English]

Due to the inelasticity of the ground and geometric expansion, seismic waves are reduced by moving away from the center of wave propagation, which is called the attenuation of seismic waves. Therefore, the ground motions that occur at the site of the structures are different from the ground motions that are emitted from the source. The upcoming study investigates the attenuation of seismic waves in the geographical area of Iran based on the accelerogram data of Iran.


In this study, a new ground motion model (GMM) for Iran is developed to estimate peak ground acceleration (PGA), pseudo-acceleration spectral values (PSA) in 2, 5, and 10 percent damping, and displacement spectral values (Sd) at 21 oscillator periods ranging from 0.04 s to 4 s. The displacement spectra considered in this research are the displacement spectra with constant resistance-to-weight ratio, which includes both types of elastic and inelastic displacement. Also, the considered resistance-to-weight ratios include five ratios from 0.05 to 0.3. The database of this study includes 659 records of 115 shallow crustal mainshocks that occurred in Iran from 1976 to 2022 with a magnitude range of 5≤Mw≤7.4 and an epicentral distance range of 0 to 200 km. Random-effect coefficients were defined in the mixed-effect regression model for regional differences among the five regions of the Iranian plateau, and no statistical differences were detected among these regions. The effects of nonlinear response of the site soil are taken into account in the developed GMM using the VS30 parameter (average shear wave velocity in the upper 30 meters of the soil profile). The residuals of the proposed GMM are decomposed into three between-event, site-to-site and event-site-corrected components, and their distributions are examined against the predictor variables. The distribution of residuals obtained showed no significant bias for the developed GMM. The output of this research is a GMM for Iran, which can be used to estimate the spectrum of pseudo-elastic acceleration and the spectrum of elastic and inelastic displacement.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Strong Ground Motion Model
  • Ground Motion Prediction Equations
  • Pseudo-Acceleration Spectrum
  • Elastic Displacement Spectrum
  • Inelastic Displacement Spectrum